Każdy z nas wie, jak ważna jest prawidłowa budowa i sprawność narządów artykulacji w procesie mówienia. Zapraszam do zapoznania się z artykułem na temat wędzidełka języka.
O frenotomii – czyli dlaczego, kiedy, jak i gdzie przeciąć wędzidełko języka?
DLACZEGO?
Skrócone wędzidełko ogranicza bądź uniemożliwia dostateczny zakres ruchów języka w jamie ustnej. Zaburza to wiele funkcji, m.in. ssanie, połykanie, wpływa na niewłaściwy rozwój zgryzu, niewłaściwy tor oddechowy, powoduje wady wymowy (seplenienie, rotacyzm i inne) itp. Szerzej o tym pisałam poprzednio. Zatem, przecinamy wędzidełko, aby „uwolnić” język i umożliwić mu dostateczny zakres ruchów, aby prawidłowo jeść, oddychać, uniknąć wad wymowy…
KIEDY?
Najlepiej od razu po urodzeniu, u noworodka. Od pierwszych chwil życia (a nawet wcześniej) dziecko pracuje językiem, tworząc sobie mięśniowy wzorzec ruchu, na którym to wzorcu zbudują się dalsze funkcje (jedzenie, żucie, dojrzałe połykanie, artykulacja). Im wcześniej umożliwimy dziecku prawidłowe ruchy języka, tym lepiej. Dlatego zawsze warto sprawdzić wędzidełko u noworodka. Niestety, frenotomia u maluszków nie jest jeszcze zbyt powszechna. W swojej pracy diagnozuję wiele ankyloglosii u dzieci w wieku nawet 6 lat. Wtedy, jak najbardziej też można, a nawet trzeba, wykonać zabieg. Wskazane jest jak najwcześniej, ale frenotomię można wykonać w każdym wieku. Znam dorosłe osoby, które zdecydowały się na przecięcie.
GDZIE?
Pamiętajmy – ankyloglossię diagnozuje logopeda lub lekarz. Lekarzami, którzy specjalizują się w ocenie wędzidełek są ortodonci lub chirurdzy stomatologiczni. Dlatego, aby prawidłowo ocenić język, udajmy się z dzieckiem do logopedy lub POLECONEGO lekarza powyższych specjalności. A na sam zabieg frenotomii udajemy się do ortodonty, chirurga lub chirurga stomatologicznego. Logopeda oceniający wędzidełko zwykle wskaże nam poleconego lekarza.
JAK?
Frenotomię wykonuje się na dwa sposoby: tradycyjnie lub laserowo. Zabieg tradycyjny polega na chirurgicznym przecięciu wędzidełka za pomocą skalpela lub nożyczek chirurgicznych. Drugi sposób to podcinanie laserem chirurgicznym. Profesor Barbara Ostapiuk, która prowadzi wieloletnie badania nad wędzidełkami językowymi rekomenduje tradycyjną metodę przecinania wędzidełka z użyciem nożyczek chirurgicznych.
W obu przypadkach zazwyczaj cały zabieg trwa kilka minut i odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Najpierw lekarz podaje znieczulenie igłą, sprayem lub kremem. Następnie wykonuje przecięcie tkanki. Jeśli używa lasera, naczynka są od razu zamykane, więc nie występuje krwawienie. Po zabiegu zalecany jest masaż miejsca cięcia oraz ćwiczenia rozciągające i pionizujące język . Jedno i drugie powinien nam pokazać logopeda lub lekarz wykonujący frenotomię. Nie bójmy się też o to zapytać, gdyż ma to bardzo duże znaczenie.
Miejsce po przecięciu, w znacznej większości przypadków, szybko i ładnie się goi, zazwyczaj można wykonać ćwiczenia już drugiego lub trzeciego dnia – choć to oczywiście zależy indywidualnie od dziecka.